Klein, kleiner, oudst
Een grote hond is leuk om mee te ravotten, maar een klein hondje blijft veel langer je trouwe metgezel. Terwijl een Deense dog van 70 kilo gemiddeld maar 7 jaar oud wordt, kunnen kleine hondjes van 4 kilo namelijk gerust de leeftijd van 14 jaar halen. Hoe kan dat eigenlijk?
Het patroon is opvallend. In het dierenrijk is de algemene vuistregel dat grote soorten ouder worden. Een muis leeft maar kort, een olifant heel veel langer. Het idee daarachter is dat kleinere dieren naar verhouding een hoger energieverbruik hebben. Hun metabolisme is hoger: hun ademhaling en hartslag sneller. En dat leidt tot een vroegere dood.
Maar de hond wijkt daar vanaf – en ratten en muizen overigens ook. Onderzoekers hebben uitgebreid de levensduur van honden van verschillende rassen bestudeerd. Wat blijkt? Grote honden zijn niet alleen groter, hun groei verloopt ook aanzienlijk sneller dan bij kleine hondjes: een Deense dog verhonderdvoudigt zijn lichaamsgewicht het eerste levensjaar, een dwergpoedel neemt in gewicht een factor 20 toe. Bovendien duurt het langer voor grote honden hun volwassen gewicht bereiken.
En hoe groter en dus zwaarder de hond is, hoe korter hij leeft: grote rassen worden 5 tot 8 jaar, tegen 10 tot 14 jaar voor kleine rassen. Elke 2 kilo extra in lichaamsgewicht gaat gepaard met een maand eerder overlijden. Blijkbaar gaat een groot lichaam onbedoeld samen met een korte levensduur.
Hoe dat kan, hebben onderzoekers ook proberen te achterhalen. Ze ontdekten dat grote honden niet alleen snel groeien, maar ook snel verouderen. Ze worden niet vroeger in hun leven oud dan kleine hondjes, maar de veroudering verloopt in een hoger tempo. Dat komt waarschijnlijk door hun snelle groei: die veroorzaakt mogelijk schade aan cellen en weefsels. Ook hebben ze hebben veel groeifactoren in hun lichaam, die de kans op ziektes vergroten.
Door die snelle groei en stapels groeifactoren gaan grote honden dan wel snel dood, de groei zorgt ook dat grote lobbesen heel snel een hele grote mensenvriend worden.
Foto: Science, 2013
door Maartje Kouwen